Cổ nhân dạy, người bạn tốt có 3 phẩm chất như nước, như cháo và như trà. Nếu gặp được họ, hãy giữ thật chặt bởi đó chính là may mắn và phúc báo của bạn.
Con người sống cả đời đều không thể thiếu bạn, bạn không nhất định phải là người hoàn mỹ, chỉ cần có thể đồng cam cộng khổ, giúp nhau lúc hoạn nạn, đối xử chân thành thì đã là một người bạn thực sự.
Trong cuộc đời, người bạn thân tình có thể chia thành ba cấp, đó là thượng phẩm, tinh phẩm và tuyệt phẩm. Một người bạn có phẩm chất như nước thì đó là người bạn “thượng phẩm”, có phẩm chất như cháo thì đó là người bạn “tinh phẩm” và có phẩm chất như trà thì đó là người bạn “tuyệt phẩm”. Nếu trong cuộc đời, một người có được người bạn như vậy thì đã là người giàu có rồi.
Người bạn có phẩm chất như nước là người bạn “thượng phẩm”. Cổ nhân giảng: “Quân tử chi giao đạm nhược thủy, tiểu nhân chi giao cam nhược lễ; quân tử đạm dĩ thân, tiểu nhân cam dĩ tuyệt”, ý nói rằng, tình cảm giao hảo của những người bạn quân tử nhạt nhẽo như nước lã, tình cảm giao hảo của kẻ tiểu nhân lại ngọt ngào như rượu nồng.
Tình cảm của những người bạn quân tử tuy nhạt nhẽo nhưng lâu dài thân thiết, tình cảm của kẻ tiểu nhân tuy ngọt ngào, vồ vập nhưng lại dễ dàng dẫn đến tuyệt giao. Người bạn có phẩm chất như nước, không nhiệt liệt, không vồn vã, không phô trương, làm việc thiện mà không muốn người khác biết, lặng lẽ làm bạn.
Người bạn như nước khiến người ta có cảm giác không phụ thuộc nhưng lại không thể rời xa. Tình bạn như nước giống như tình bạn của Quan Vũ với Lưu Bị, Tiết Nhân Quý với Vương Mậu Sinh, là người trợ giúp đắc lực, không rời bỏ, thủy chung trước sau như một.
Người bạn “tinh phẩm”
Bạn thân như cháo là người bạn “tinh phẩm”. Cháo có thể làm ấm thân ấm lòng người. Người bạn có phẩm chất như cháo sẽ không thân thiết, xiểm nịnh khi nghèo hèn, không vồn vã khi bạn giàu sang và không xa lạ khi bạn khó khăn hơn mình.
Người bạn như cháo, mặc dù không tinh tế, khéo léo, không tao nhã, thanh lịch nhưng lại chứa một dư vị vô cùng đặc biệt, khó quên. Người bạn ấy luôn đến vào những lúc ta cần sự giúp đỡ nhất.
Khi bạn mệt mỏi, ngã lòng thì họ sẽ trợ giúp và khiến bạn tỉnh ngộ. Tình bạn ấy giống như tình bạn tri kỷ, tự nhiên giữa Bảo Thúc Nha và Quản Trọng.
Bảo Thúc Nha và Quản Trọng, người nước Tề thời Xuân Thu, là đôi bạn tốt luôn cùng nhau buôn bán. Bảo Thúc Nha có tiền thì lấy phần nhiều đưa cho bạn, vì nghĩ gia cảnh bạn nghèo túng, còn mình thì nhận phần thiệt hơn. Hai người cùng nhau buôn bán và mỗi lần chia lãi thì bên nhiều bên ít như thế.
Người bạn thân có phẩm chất như trà là người bạn tuyệt phẩm. (Ảnh: Pinterest)
Những thủ hạ của Bảo Thúc Nha thấy vậy thì rất khó chịu nói Quản Trọng là kẻ không ra gì. Bảo Thúc Nha nói: “Các ngươi lầm rồi, ông ấy đâu có tham lam chút tiền mà làm gì. Chẳng qua gia cảnh ông ấy quá khó khăn phải dựa vào chút tiền đó mà sống cho qua ngày nên ta tự nguyện nhường cho ông ấy phần lãi hơn.
Hơn nữa, ông ấy buôn bán có đạo đức, kiếm tiền chính đáng. Trong công việc buôn bán ông ấy cũng đóng góp không ít sáng kiến hay. Bạn bè phải giúp đỡ lẫn nhau, huống hồ ta so với ông ấy giàu có hơn, bạn gặp khó khăn lẽ nào lại không giúp đỡ”. Những lời này truyền đến tai Quản Trọng, Quản Trọng vô cùng cảm động.
Bảo Thúc Nha và Quản Trọng lại cùng vào quân đội chiến đấu. Có điều mỗi lần xuất trận, lúc tiến vào cổng Quản Trọng đều đi phía sau, khi đoàn quân rút lui thì ông ta bao giờ cũng đi trước. Các binh sĩ đều nói Quản Trọng là kẻ hèn nhát.
Bảo Thúc Nha nghe được những lời bàn tán đó liền thay Quản Trọng thanh minh: “Quản Trọng ở nhà còn mẹ đã già lại đau yếu bệnh tật. Ông ấy muốn giữ gìn bản thân cũng chỉ là mong có ngày về báo đáp chăm sóc mẹ già chứ đâu phải sợ chết”.
Bảo Thúc Nha mỗi lần thanh minh cho Quản Trọng thì đều biến khuyết điểm thành ưu điểm, bởi một lẽ ông hiểu Quản Trọng và rất yêu mến bạn mình. Quản Trọng vì thế xúc động mà nói: “Người sinh ra ta là mẹ, người hiểu ta chỉ có Bảo Thúc Nha mà thôi”.
Người bạn “tuyệt phẩm”
Người bạn thân có phẩm chất như trà là người bạn tuyệt phẩm. Trà vừa có vị thanh nhã vừa có vị cao quý. Người bạn có phẩm chất như trà có thể hun đúc, bồi dưỡng bạn, đề bạt bạn. Hai người không cần dùng lời nói cũng hiểu nhau và hòa hợp cùng nhau. Tình bạn ấy giống như tình bạn giữa Bá Nha và Tử Kỳ.
Lúc Bá Nha đánh đàn, khi đàn đến đoạn miêu tả núi cao, Chung Tử Kỳ ngồi bên cạnh nói: “Ôi núi cao như Thái Sơn”. Khi Bá Nha đàn đến khúc miêu tả nước chảy, Tử Kỳ lại nói: “Ôi nước chảy cuồn cuộn như sông dài”. Sau khi Tử Kỳ mất, Bá Nha không đàn nữa. Ông cho rằng không ai hiểu được tiếng đàn của ông bằng Tử Kỳ. Sau này từ tri âm dùng để chỉ người hiểu được sở trường của mình.
Trong cuộc đời này, nếu có một người bạn “thượng phẩm” thì bạn quả là người may mắn. Nếu có được một người bạn “tinh phẩm” thì bạn là người vô cùng may mắn. Nếu có được người bạn “tuyệt phẩm” thì bạn là người may mắn đến cực điểm rồi.
Tuệ Tâm (s/t)