Hành thiện mà không cầu báo đáp sẽ khai mở thiện tâm của người khác và giải được khổ nạn của bản thân. Dưới đây là một câu chuyện như vậy.
Vào thời nhà Thanh có một thương nhân họ Trương vượt sông Dương Tử từ phía bắc tới phủ Giang Ninh (hiện gọi là Nam Kinh), để thu nợ.
Ông dự định sẽ trở về nhà vào dịp Tết Nguyên đán ngay trước khi kết thúc năm cũ. Cùng với hành trang trên vai, ông đã rời nhà từ rất sớm, nhưng phải ngồi ở dưới mái hiên của một ngôi nhà trong chợ để chờ cổng thành mở.
Sau khi chờ một lúc, ông Trương mệt mỏi đến mức phải bỏ cuộc, đặt chiếc túi vải đầy bạc xuống, rồi ngồi lên nó, và nhắm mắt nghỉ ngơi. Khi cổng thành mở, ông vội vã chạy ra cổng cùng với hành trang trên vai, nhưng quên mất chiếc túi vải mà ông ngồi lên. Khi ông phát hiện ra mình không mang túi theo, thì ông đã đi xa hơn 1 dặm. Ông lập tức hớt hải chạy lại chỗ cũ, nhưng lúc này chợ đã đông kín người và túi của ông không còn ở đó nữa.
Ông Trương chau mày lo lắng và tìm xung quanh, hy vọng ai đó sẽ gửi lại cho mình chiếc túi. Một cụ già đến và hỏi xem có chuyện gì. Cụ lắng nghe rồi mời ông Trương về nhà nói chuyện: “Lão thấy có một cái túi ở trên mặt đất khi mở cửa sáng nay. Lão không biết liệu đó có phải của ông không”.
Ông Trương đáp: “Trong túi có hai phong bao, mỗi cái có một số lượng thoi bạc. Cái lớn hơn là của ông chủ tôi, còn cái nhỏ hơn là của tôi”. Ông lão kiểm tra các món đồ trong túi, quả nhiên đúng như ông Trương mô tả. Do đó, ông lão đã trả lại túi cho ông Trương.
Ông Trương cảm động đến rớt nước mắt và muốn cảm tạ ông lão bằng thỏi bạc của mình. Ông lão cười và đáp: “Nếu lão thích tiền đến vậy thì lão đã không nói với ông về cái túi đó. Ông hiểu chứ?”. Ông Trương hỏi tên ông lão và trở về nhà.
Khi ông Trương đợi phà qua sông, một cơn gió mạnh bỗng nổi lên. Nhiều thuyền đã bị lật, và nhiều hành khách đang bị chết đuối. Chứng kiến cảnh tượng hãi hùng này, ông Trương xúc động: “Hôm nay mình đã bỏ quên túi bạc phải quay lại tìm. Không nhờ có việc đó, thì mình có thể đã chết. Mình thực sự đã được tái sinh”.
Ngay lúc đó, ông đã dùng toàn bộ số tiền của mình để thuê người cứu những người đang bị chết đuối. Vài chục người đã được cứu nhờ thiện tâm của ông.
Tất cả những người sống sót đều đến cảm tạ ông Trương đã cứu họ. Trong số đó, thật tình cờ lại có một người chính là con trai của lão nhân mà đã trả lại chiếc túi bạc cho ông Trương; anh đang trên đường trở về nhà sau chuyến buôn bán ở khu vực phía bắc sông Dương Tử.
Ông Trương đã rất ngạc nhiên về điều này. Sau đó ông kể câu chuyện của mình cho những người có mặt ở đó, và mọi người đều ngạc nhiên trước sự việc kỳ lạ này. Họ cảm nhận được rõ ràng thiên lý về hành thiện đắc thiện quả. Về sau, hai gia đình này cũng đã trở thành thông gia của nhau.
*****
Trong câu chuyện này, vị lão nhân đã không bị mê muội bởi tiền tài và cũng không đòi báo đáp. Ông không chỉ cứu ông Trương trong khổ nạn mà còn gieo mầm thiện trong tâm của ông Trương, do vậy đặt định được cơ duyên để con trai ông được cứu sau này.
Bạn có thể hình dung được chuyện gì sẽ xảy ra nếu như vị lão nhân đó bị mê muội bởi tiền tài không? Ông Trương có thể sẽ tự vẫn vì bị mất số tiền lớn, và tiếp đó, sẽ không có cơ hội để cứu nhiều người khỏi chết đuối, trong đó có cả con trai của lão nhân đó. Ngay cả khi ông Trương không chết và có lòng trắc ẩn đối với những người đang bị chết đuối, thì ông cũng sẽ không có tiền để thuê người cứu họ.
Mặt khác, tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn nếu như ông Trương không quan tâm gì đến những người đang chết đuối kia.
Cổ nhân thường nhắc nhở rằng: “Hành thiện mà không cầu báo đáp sẽ khai mở thiện tâm của người khác và giải được khổ nạn của bản thân; cứu người trong lúc khốn đốn sẽ giúp họ tích lũy của cải để hành thiện và nhận được sự giúp đỡ của người khác”.
Cuối cùng, xin có lời khuyên như sau: “Thà làm chút điều thiện để tích phúc cho tương lai còn hơn ngán ngẩm trước tha hóa đạo đức; thà hàng ngày giúp người để gieo trồng cơ duyên giải trừ khốn đốn còn hơn ngán ngẩm trước đạo đức suy đồi”.
(Câu chuyện được trích từ cuốn Hi Triều Tân Ngữ của Từ Tích Linh và Tiễn Vịnh)
Theo minhhue.net