Khoa học hiện đại đã mang đến rất nhiều sự thuận tiện và an nhàn cho con người, nhưng đồng thời cũng mang đến những quan niệm biến dị, thể hiện ra trong sinh hoạt thường ngày, hoàn cảnh xã hội, cũng như tinh thần văn hóa.
Theo ngôn ngữ bề mặt mà nói, quan niệm hiện đại là quan niệm vật chất hóa, đã tạo thành nhận thức cố định trong tư tưởng của con người, hình thành phương thức tư duy đối với mọi vấn đề trong cuộc sống.
Bởi vì quan niệm này là do tiêu chuẩn đạo đức của con người trong xã hội hiện đại sinh ra, cho nên nó thường thiếu đi sự tinh túy của văn hóa truyền thống.
Văn hóa truyền thống là Thần hữu ý truyền cấp cho con người, một hệ thống nhận thức về “Thiên, Địa, Nhân”. Từ đó ảnh hưởng đến phương thức tư duy, hành vi, cho đến các quy tắc ứng xử của con người trong cuộc sống hàng ngày.
Người xưa sống thuận theo tự nhiên, mặt trời mọc thì đi làm, mặt trời lặn thì nghỉ ngơi. Lời nói cử chỉ của con người, đàn ông đa số là quân tử chính khí mạnh mẽ, phụ nữ thì thục nữ đoan trang.
Hoàn cảnh sinh hoạt truyền thống, đình đài lầu các, thi từ ca phú, cầm kỳ thư họa, quần áo và trang sức, không có cái gì mà không phù hợp với quy luật đất trời, mang đến sự duyên dáng đặc biệt, các ngành các nghề không hẹn mà đều được vận hành một cách hoàn hảo.
Mọi thứ tuần hoàn lành mạnh, không chỉ phù hợp với đạo dưỡng sinh, mà còn có thể làm cho con người tìm về chân tính, cuối cùng có thể giúp đạo đức thăng hoa và đề cao tầng thứ của sinh mệnh.
Khoa học kỹ thuật hiện đại đã thay đổi phương thức sinh hoạt của con người. Loại thay đổi này, mang lại sự thuận tiện và an nhàn cho cuộc sống, nhưng cũng mang đến những quan niệm biến dị vi phạm đạo đức truyền thống. Từ trang phục, lời nói đến hành vi của người hiện đại, từ hoàn cảnh sinh hoạt xã hội đến lĩnh vực tinh thần văn hóa đều thể hiện ra rất rõ.
Lấy âm nhạc làm ví dụ, âm nhạc cổ điển vốn là để ca ngợi Thần đã sáng tạo ra vạn vật, chú trọng đến việc thăng hoa tinh thần của con người, trải qua bao năm tháng vẫn có thể làm cảm động nhân tâm, đó gọi là kinh điển.
Mà âm nhạc hiện đại chỉ quan tâm đến việc thể hiện cảm xúc cá nhân, kích thích giác quan của con người hoặc là truy cầu những thứ mới lạ, càng kỳ dị lại càng hấp dẫn người ta, chính là phù hợp với truy cầu hưởng thụ vật chất của con người hiện đại, phóng túng bản thân vô độ, chỉ càng khiến người ta thêm nông nổi và trống rỗng.
Cuộc sống hiện đại truy cầu hưởng thụ vật chất, phóng túng bản thân, chỉ khiến người ta càng thêm nông nổi và trống rỗng. (Ảnh: Adobe Stock)
Con người đã không còn kính sợ Thần linh, thiên địa, không có quy phạm đạo đức nhân luân, quan hệ nam nữ hỗn loạn. Lại thêm sự phổ biến của các sản phẩm điện tử cùng các loại phần mềm đa dạng, internet đã trở thành nơi truyền bá ý thức hiện đại, lan truyền các loại ngôn ngữ biến dị, cười đùa tục tĩu, hình ảnh kỳ quái, video kinh dị.v.v. Làm cho con người lúc nào cũng bị các loại thông tin rác rưởi ô nhiễm.
Cuộc sống hiện đại nhìn thì như là để cho con người sống được thêm thoải mái, nhàn nhã, nhưng trên thực tế các loại đồ chơi điện tử, các loại hình giải trí, làm cho người ta tự gây mê chính mình, tiêu hao thời gian và tinh lực của con người. Ý thức và hành vi hiện đại đã thẩm thấu đến mọi mặt của văn hóa xã hội, nghệ thuật, chính trị, pháp luật, giáo dục, kinh tế…
Giải thích về kinh tế trong truyền thống là “kinh thế tế nhân”, là muốn nói toàn thể xã hội công bằng, các hoạt động kinh tế trước hết phải không làm tổn hại lợi ích của người khác. Mà kinh tế ngày nay đã bỏ đạo đức sang một bên, chỉ quan tâm làm như thế nào đạt được lợi ích cao nhất, nó trái ngược hoàn toàn với việc trở thành một người tốt theo quan niệm của xã hội truyền thống.
Ngoài ra, khoa học kỹ thuật không bị câu thúc bởi đạo đức, giống như chiếc hộp pandora trong thần thoại Hy Lạp, một khi được mở ra thì những thứ xấu xa như dục vọng, kỹ thuật nhân bản, phẫu thuật ghép đầu, cải tạo gien.v.v. đều đồng loạt xuất ra, phá hoại quy luật tự nhiên, vi phạm biểu hiện của nhân luân, cứ mãi phát triển như vậy thì thật vô cùng nguy hiểm.
Bởi vì cuộc sống của người hiện đại đã mất đi niềm vui tự nhiên nguyên sơ, cũng không còn những suy nghĩ về bản thân sinh mệnh, đã mất đi mong muốn đề cao đạo đức và tầng thứ sinh mệnh, phá vỡ hệ thống an bài của Thần, hủy hoại văn hóa truyền thống.
Ý thức hiện đại biểu hiện ra chính là không biết lễ nghĩa, ngôn hành tùy tiện, tâm trí không yên, sống không mục đích, uổng phí nhân sinh, coi thường sinh mệnh, thiếu hụt nội hàm văn hóa và ước thúc đạo đức, càng ngày càng rời xa chính đạo.
Người hiện đại không cách nào lý giải được tâm cảnh của người xưa. Đến ngày nay, nội hàm chân chính của văn hóa truyền thống đã trở nên đối nghịch với ý thức hiện đại rồi.
Có thể nói, cái gọi là hiện đại hóa, thực ra chính là ma tính hóa, cũng là làm cho con người ngày càng rời xa bản tính, rời xa Thần. Chúng ta cần trở về với văn hóa truyền thống, đó mới là phương thức sinh hoạt và văn hóa mà Thần muốn lưu cấp cho con người.